अधुरो न्यायको बर्ष २०१८

२०१८ मा बिभिन्न खबरहरुले मिडियामा राम्रो स्थान पाए । प्रविधि, स्वास्थ्य, ग्याल्यामर, राजनितिका बिषयहरु सँगसगै यो बर्ष बढि गरिएको कुरामध्ये महिलाहिंसा बिरुद्धको अभियान मिटु अर्थात म पनि रह्यो । अमेरिकाबाट फैलिएको मिटुको अभियानले भारतामा निकै ठुलो रुप लियो । २०१७ को अक्टोबरदेखि सामाजिक सञ्जालमा सुरु भएको मिटु ह्यासट्याग अभियान अत्कर्षमा पुग्यो । महिलाहरुले आफुमाथि भएका यौन दुर्व्यवहार विरुद्ध आवाज उठउनका लागि शुरु गरेको मिटु अभियानले विश्वमा यतिवेला ठुलो अभियानको रुप लिएको छ ।

सामाजिक सञ्जालमा महिलाहरुले आफुमाथि भएको सबैखाले दुर्व्यवहारलाई सार्वजनिक गर्ने क्रम बढिरहेको छ । यस अभियानमा चलचित्र, सञ्चार तथा राजनैतिक क्षेत्रका व्यक्तिहरु धेरै जोडिएका छन् । केही ठुला व्यक्तिहरुले आफुमाथि लगाएको मिटुको आरोपलाई स्वीकार्दै माफी समेत मागेका छन्, भने कोही मौन नै छन् । मिटु अभियानको विषय निकै गम्भिर बताउदै यसलाई अझ सशक्त रुपमा लैजानु पर्ने महिला पत्रकारहरुले बिशेष महत्व दिइरहेका छन् । बलिउडमा मिटुका् अभियान बढाउन अभिनेत्री तुन श्री दत्ताको भुमिका महत्वपुर्ण रहेको छ । उनले कलाकार नाना पाटेकरमाथि यौन र्दव्र्यवहारको आरोप लगाएपछि बलिउडमा उक्त अभियानले चर्को रुप लिन पुग्यो । नानमाथि तनुश्रीले प्रहरीमा रिपोर्टसमेत गरेकी थिइन् । १० वर्षअघिको विवादास्पद अभिव्यक्तिका कारण चर्चामा रहेको यो खबरको पक्ष तथा विपक्षमा धेरैले मुख खोले । नाना पाटेकर, आलोकनाथ, साजद खान, कैलाश खेर, अनु मलिक जस्ता व्यक्तिहरुको यो अभियानमा नाम देख्नु निकै गम्भिर कुरा बनेको छ । साथै यसै अभियानलाई आधार बनाएर कयौ व्यक्तिको चरित्र हत्या समेत हुन थालेको छ ।

नेपालको सन्दर्भमा पनि  केशब स्थापितको नाम मिटु प्रकरणमा जोडिएको छ । काठमाण्डौको मेयर हुदाँको सममा स्थापितले कर्मचारीमाथि यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोप लागेको छ । साउन १० गतेको निर्मलाको बलात्कार पछिको हत्याको घटनाले महिला हिंसाको अवस्था तथा न्यायकाका सन्दर्भमा कयौ प्रश्नहरु खडा गरेको छ । छिमेकी राष्ट्रमा बलात्कारीलाई मुत्युदण्डको सजायको कानुन बनिरहँदा हाम्रो देशमा दोषिलाई अदालतको कठघरामा उभ्याउन सकिएको छैन । घटनाको ५ महिना बितिसक्दा पनि दोषिको पहिचान हुन नसक्नु निकै दुखद प्रसङ्ग हो । घटनाको प्रकृति तथा अवस्थालाई हेर्दा दोषि पत्ता लगाउन सहज देखिए पनि प्रहरीबाटै प्रमाणहरु नष्ट गरियो । यस्तो गम्भिर घटनामा प्रहरी प्रशासनबाटै गैर जिम्मेवारी कार्यले गर्दा घटनालाई झन जटिल बनायो । घटनाको बिरोधमा न्याय प्राप्तकिो लागि उत्रिएका कयौ जनतामाथि नै आन्दोलन रोक्न सरकारद्धारा बल प्रयोग गरियो जसमा कयौ घाइते भए भने कति अझै पनि अस्पतालको शैयामा छन् । सामाजिक सञ्जाल मार्फत पनि बिभिन्न नाराहरु देखिए, सरकार भेटियो तर न्याय भेटिएन भन्ने तस्बिरहरुले समाजिक सञ्जालका भित्ताहरु रङ्गीए । अनुसन्धानका विभिन्न कुराहरु सुनिए , कयौ व्यक्तिका डि.एन.ए टेस्ट पनि गरियो तर अझै हत्यारा पत्ता लाग्न सकेको छैन । प्रधानमन्त्रिद्धारा बिदेशबाट अनुसन्धान कर्ता बोलाएर भएपनि हत्यारा पत्ता लगाउने धारणा व्यक्त गर्दै गर्दा देशको सुरक्षा व्यवस्थाको विश्वासमा प्रश्नचिन्ह खडा भएको छ ।

बर्ष २०१८ लाई बिधाई गर्दै गर्दा एउटा दुखद अनुभव युक्त वर्षको रुपमा सबै नेपालीहरुले लिएका छन् । आशा गरौ अबको वर्षमा यस प्रकारका घटनाहरु सुन्न नपाइयोस र हत्यारालाई सजायको लागि कठ्घरामा उभिएको सबैले देख्न पाऔ । हाम्रो सुरक्षा व्यवस्थाप्रति विश्वास गर्ने वातावरणको सिर्जना होस । निर्मलाहरु स्वतन्त्ररुपमा हिड्न मिल्ने वातावरणको होस ।