Lifestyle Portal
  •   ४ चैत्र २०७९, शनिबार

जेरुसलेम किन महत्वपूर्ण छ ?

११ माघ २०७५, शुक्रबार १०:४२

लोकप्रिय

दक्षिण एसियामा कश्मिर, मध्यपूर्वमा जेरुसलेम अनि उता मेक्सिको अमेरिका लगायत धेरै देशहरुमा सिमा बिवादको समस्या छ , यी ठाँउहरुमध्य सबैभन्दा मुख्य विवादित तर आस्थाको केन्द्र हो जेरुसलेम , अब्राहमीक धर्महरु जस्तै यहुदि, मुसलमान अनि इसाईहरुको आस्थाको केन्द्र यो शहर अनि सिमाबारे केहि ऐतिहासिक कुरा, अनि केही आजभोलीका कुरा गर्न जाँदैछौं ।

सन् १९४७ को संयूक्त राष्ट्रसंघीय योजना मुताबिक जेरुसलेमलाई एउटा स्वतन्त्र शहर घोषणा गरिने अनुमान गरिएको थियो । तर त्यसको १ बर्षपछि इज्रेलको स्वतन्त्रता घोषणा पछि जेरुसलेमको स्वतन्त्र शहरको घोषणा त्यसै तुहिएर गयो र जेरुसलेम शहर बिभाजीत भयो । सन् १९४९ मा हरियो मसीले शहरलाई बिभाजन रेखाले बाँढियो जसलाई अहिलेपनि हरियो लाइन नै भनिन्छ । पश्चिमी भाग इज्रेलको नियन्त्रणमा अनि पूर्वी जोर्डन नियन्त्रणमा । सन् १९६७ को युद्धमा इज्रेलले पूर्वी जेरुसलेम पनि ६ दिनको युद्ध पश्चात कब्जा गर्यो । जेरुसलेमलाई अहिले आएर प्यालेसटाइनले आफ्नो भूभाग दावी गर्दछ भने इज्रेलले आफ्नो र यसै घनघोर बैमनस्यता बिच अमेरिकी राष्ट्रपती ट्रम्पले सन् २०१७ डिसेम्बर ६ मा इज्रेलको राजधानी जेरुसलेम भएको र अब अमेरिकी दुतावास पनि तेल अबीबबाट जेरुसलेममा सार्ने निर्णय समेत गरेका थिए जुन पछि गएर संयुक्त राष्ट्रसंघ सदस्यहरुले रुजु गरेनन् । नेपालले पनि यस प्रस्तावको विरोधमा मतदान गरेको थियो र यसरी ट्रम्पले यस निर्णय प्रस्तावमा हार खाएपछि अमेरिका सरकारको संयुक्त राष्ट्रसंघकी दुत निकी हेलीले बडो कठोर र प्रस्तावमा असहयोगी राष्ट्रहरुलाई पेच पर्ने अभिव्यक्ति पनि दिएकी थिइन् । त्यसपछि जेरुसलेमको बिवाद झन चुलीमै पुगेको छ । हजारौं प्यालेस्टाइनी आन्दोलनकारीहरु मारिइसकेका छनभने हजारौ घाइते छन् । सडकमा अमेरिकी निर्णयको बिरुद्ध हजारौं आन्दोलनकारीहरु उत्रिएका छन् । स्तानाबुल, जर्काता, कराँची, शिकागो अनि टोकीयो सम्म यी बिरोध र्याली र प्रदर्शनहरु भइरहेका छन् । यी प्रदर्शन र बिरोधमा अमेरिकी राष्ट्रपती बिरुद्ध नारावाजी हुने गरेका छन भने जेरुसलेम प्यालेस्टाइनको भन्ने नाराहरु पनि सुनिन्छन् । जेरुसलेम अब सिमामात्र नभई एउटा धर्म अनि सम्प्रदायको आँचको आवाज र युद्ध पनि भइसकेको विभिन्न सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् . डिसेम्बर १४ सन् २०१७ बाट इज्रेलले भयंकर मिसाइल, रकेट, लन्चर आदि हमास आतंककारीको निशानालाई केन्द्रबिन्दु बनाएर प्रहार गरेको छ । अहिले यि आक्रमणहरु केहि मत्थर भएपनि बेलाबेलामा बिवाद चुलिने गर्दछ ।

जेरुसलेम किन महत्वपूर्ण छ ?
बिश्वका ३ वटा ठूला अब्राहामीक धर्महरु क्रिस्चियन, मुसलमान अनि जुडीस्म अर्थात यहुदीधर्मको पनि धार्मीक केन्द्रबिन्दु यहि शहर भएकाले यस शहर संवेदनशील र महत्वपूर्ण छ । ईशापूर्व १८०० मा अब्राहामले आफ्ना पुत्र इशाकको झण्डै बलिदान दिएका र सो नगर्नका लागि भगवान स्ययम आएर जेरुसलेमकै धर्तीमा भन्नुभएको बिश्वास गरिन्छ । यसअर्थमा ईस्लाम, जुडीस्म अनि क्रिस्चियन ३ वटै धर्ममा जेरुसलेमलाई बाचा गरिएको धर्तीक रुपमा लिइन्छ । बाईबल समयमा पनि जेरुसलेममा जान नसक्नेहरुले प्रार्थना गर्दा जेरुसलेम तर्फ फर्केर गर्दा भगवानले प्रार्थना सुन्ने बिश्वास रहेको पाइन्छ । यहुदीहरुले पनि कहिकतै बिदा हुनुपरेमा बिश्वको जुनै कुनामा भएपनि अर्को बर्ष जेरुसलेममा भेटौला भन्ने चलन शदियौं देखि छ ।

जेरुसलेममा को बस्दछन् ?
लगभग ८ लाख ५० हजार जना जेरुसलेममा बस्दछन् । यिनमा ३७ प्रतिशत अरबी छन् भने ६१ प्रतिशत यहुदी छन् । यी डाटाहरु हामीले इन्डीपेन्डेन्ट थीकं ट्याकं जेरुसलेम इन्सटिट्यूटबाट साभार गरेका हौ । यहुदी जनसख्याँमा करिब २ लाख कडा अर्थोडक्स यहुदीहरु छन भने बाँकी धर्म निरपेक्ष अनि मध्यमधारका यहुदीहरु हुन् । बाँकी अरबी जनसख्याँमा ९४ प्रतिशत मुसलमान र ६ प्रतिशत क्रिस्चियनहरु छन् । इज्रेलले अमेरिकाको दुतावासका लागि सन् १९८९ मा जेरुसलेममा ९९ बर्षका लागि जग्गाको टुक्रा प्रतिबर्ष केवल १ डलरमा भाडामा लिएको थियो । यो जग्गाको टुक्रा आज २८ बर्षपछि पनि उस्तै छ ।

यहुदीका लागि किन महत्वपूर्ण छ जेरुसलेम ?
ईशापूर्व ५८६ मा बेबीलोनीयन्सहरुले जेरुसलेम शहरनै ध्वस्त पारेकामा रोमनहरुले पून यस शहर बनाएका हुन् । २००० बर्ष दुशनिकाला भएका यहुदीहरुले हजारौं बर्षसम्म जेरुसलेमलाई पुस्तौंपुस्ताको हृदयमा राखेका हुन् , यस्तै रितले यहुदीहरुको अथक प्रयासले नै सन् १९४८ मा नयाँ यहुदी राष्ट्रका रुपमा इज्रेल घोषणा भएको हो ।

क्रिस्चियनका लागि किन महत्वपूर्ण छ जेरुसलेम ?

यता क्रिस्चियनहरुमा पनि बेथलेहम जिससको जन्मथलो हो भने नजारेथमा जिसस हुर्किएका हुन् । लियोनार्दो दा भिन्जीले चित्रण गर्न खोजेका लास्ट सपर अर्थात अन्तिम रात्रिभोज पनि जिसस पक्राउ पर्न अघि जेरुसलेममै भएको तथ्य छ ।

ईस्लामका लागि किन महत्वपूर्ण छ जेरुसलेम ?

अरबी भाषामा जेरुसलेमको अर्थ पवित्र शहर हुन्छ, ईस्लाम प्रार्थनाको पनि दिशा पनि जेरुसलेम नै हो र पछि गएर मक्का तर्फ हेरेर प्रार्थना गर्ने चलन शुरु भएको हो । ईस्लामलाई अब्राहम परिवारको धर्मको निरन्तरताका रुपमा लिइन्छ र अब्राहम परिवारका सम्पूर्ण धर्मको धरोहर नै जेरुसलेम शहर हो । ईस्लामीक शाषकहरुले जेरुसलेममा १२ सय बर्ष शाषन गरेका हुन् । ईस्लामको मुख्य तिर्थस्थल मध्य एक सोलोमनको मन्दिर पनि जेरुसलेममै रहेको छ । ईस्लाम परम्परामा मोहम्मदले मक्काबाट जेरुसलेमसम्म यात्रा सकाएरसात स्वर्गतर्फ यात्रा तय गर्नुभएको हो ।

जेरुसलेमको बिवाद आजकोे बिश्वको सबैभन्दा ठूलो अनि जोखिमपूर्ण बिवाद हो । अब अमेरिका पनि यस बिवादमा प्रत्यक्ष रुपमा तानिएको छ, अब इज्रेल र प्यालेस्टाइनको जेरुसलेम बिवाद सिमा बाहिर गएको छ । भौगोलिक भन्दा पनि धार्मीक अनि पहिचानको युद्ध भएको छ ।

शिघ्रानुशिघ्र यस समस्याले हल पाओस् ।

लाइभमाण्डु

प्रतिक्रिया दिनुहोस !
सम्बन्धित खबरहरु

नेपालका लागि भारतीय राजदूत नवीन श्रीवास्तवले भारत सरकारको आर्थिक सहयोगमा काठमाडौंस्थित मदन भण्डारी स्मृति कलेजका लागि निर्मित कलेज भवनको आज

काठमाडौं– सडकपेटी नै कब्जा गरेर सञ्चालन गरिएका वर्कसपलाई काठमाडौं महानगरपालिकाले कारबाही गरेको छ। बुधबार महानगरले बिजुली बजारको आर्क ब्रिजबाट देब्रेतर्फ

मिति २०७९।११।०१ गते अं.१६;५० बजेको समयमा काठमाण्डौ जिल्ला काठमाण्डौ महानगरपालिका वडा नं.१६ माछापोखरी चोक स्थितमा नेपाल यातायात स्वतन्त्र मजदुर संगठन,

विरगञ्ज, १४ पुस छिमेकी मुलुक भारतमा कोभिड–१९ को संक्रमण फैलन थालेपछि वीरगन्ज नाकामा उच्च सतकर्ता अपनाइएको छ । इनरुवा नाकामा