प्रिय बुहारी इन्द्रानी र हामी

इन्द्रानी प्रसाई मेरी प्रिय बुहारी थिइन् । उनी मेरा भतिज कनककेशर प्रसाईकी पत्नी हुन् । कनक मभन्दा १३ वर्ष जेठा भए तापनि उनले मलाई गर्ने आदर माथिल्लो स्तरको छ । त्यसैले उनकी पत्नीले पनि मलाई धुमधामै चिज गर्थिन् ।

२०२८ साल पछाडिको कुरा हो; त्यस बखत काठमाडौंमा कनक तथा इन्द्रानीका छहारीमा म र उनीहरूका भाइबैनी सुमन र सीता बस्थ्यौं । स्कुलको समयबाहेक अरुबेला सुमन र म एकछिन पनि छुट्टिदैन थियौं । त्यस घडी सुमन शान्ति विद्यागृह पढ्थे भने म पद्मोदय हाइ स्कुलमा पढ्थें ।

इन्द्रानी त्यसै बेलादेखि मेरी करुणा थिइन् । वास्तवमा इन्द्रानीका कारणले मैले काठमाडौँमा टेकिने जाँगर बनाएको थिएँ । यदि त्यस बेला मैले कनक र इन्द्रानीलाई फेला नपारेको भए शायद म काठमाडौँमा अडिन पनि सक्तिन थिएँ होला । खास गरेर त्यस घडी इन्द्रानीले यस शहरमा मलाई बाँच्ने आड दिइन्, भरोशा दिइन् र साथ दिइन् । त्यति मात्र होइन मेरो छोरो कञ्चनजङ्घाको यस भूगोलमा अवतरण हुनुमा पनि इन्द्रानीकै पार्श्व भूमिका गाँसिएको छ । त्यसपछिका दिनमा पनि उनीबाट मैले छहारी पाउदै अाएँ ।

मेरो जीवनमा कनक र इन्द्रानीले जुन भूमिका खेले अविभावकले खेल्ने नै भूमिका खेलेका थिए । नातामा इन्द्रानी मेरी बुहारी भए तापनि व्यवहारमा उनी मेरी संरक्षक थिइन् ।

काठमाडौँ प्रवेशताका सुरुमा मलाई इन्द्रानीको मात्र आवश्यकता थियो । उनले मेरो दुक्खको मन र सुकेको शरीरलाई सिञ्चन गरिन् । उनले मलाई जीवन बाँच्ने बलियो आड दिइन् । उनको म चीर ऋणि हुनुपर्ने काम उनको व्यवहारले सधैं पस्किरह्यो । तर पछिपछि चाहिँ उनलाई पनि मेरो आवश्यकता बढ्दै गएको थियो । कारण के हो भने कनक र इन्द्रानीको छोरो जोनी हुर्काउन पनि मेरो प्रबल भूमिका गाँसिएको थियो । जोनी जन्मेदेखि नै म त्यसै परिवारमा सक्रिय रूपमा आबद्ध थिएँ । जाेनीको हेरविचारका साथै उनलाई हुर्काउन समेत मेरो पनि पूर्ण भूमिका हुन्थ्यो ।

परिस्थितिले गर्दा कनक र इन्द्रानीबाट म टाढा हुन थालेँ । अथवा भनौँ हामी एक अर्कामा कुहिरोको काग पनि हुँदै जान थाल्यौँ । हाम्रो भेटघाट मधुरोमधुरो नै हुन थाल्यो । अर्थात् हामी माझ तुवाँलोले पनि छेक्न थाल्यो । त्यसैले हामी एकअर्कामा आउनेजाने क्रमले पनि वर्षौंंवर्षको प्रतीक्षा गर्नुपर्थ्यो ।

कनक, इन्द्रानी र जाेनीसँग परिस्थितिले म टाढाटाढा भएकै थिएँ । अनि पछि एक्कैचोटि मैले थाहा पाएँ ‘धनकुटाबाट काठमाडौँ आउने क्रममा इन्द्रानीलाई रौतहटमा खोलाले बगायो । त्यही कारणले २०६४ साल भदौ २१ गते राति ११ बजे उनको स्वर्गारोहण भयो ।’ त्यस घटनाको सूचनाले मेरा टाउकोमा चट्याङ्ग परे झैँ भयो । भोलिपल्ट हाम्रै माझ मेरी स्नेही बुहारी इन्द्रानीको भौतिक शरीरको दाहसंस्कार काठमाडौँको आर्यघाटमा भयो । त्यस घटनाका कारण म फेरि रोएँ ।

इन्द्रानीको त्यो दृश्य सम्झँदा पुसमाघमा झरेको असिना अझै मेरा दिमागमा उफ्रिरहने गर्छ, त्यो दृश्यले मेरो मनमा लात्ती बजारिरहने गर्छ र त्यस दृश्यले मेरा आँखामा बागमती बगिरहने गर्छ । वास्तवमा मेरो जीवनमा अत्यन्तै प्रभाव पार्ने मेरी बुहारी इन्द्रानीको भौतिक चोला समाप्तिले म निक्कै, निक्कै र निक्कै शोकाकुल मात्र भइन भावनात्मक रूपले समेत एक्लो बनिरहेँ ।

प्रकाशोन्मुख मेर‍ो आत्मकथाको एउटा प्रसङ्गबाट ।
~
(फोटोको कुरा; त्यस बखत हामी मरिमरी हाँस्ने कारण के थियो भने- ‘कनक बाबुले रेडियो घन्काई रहेकी कान्छीको पछाडिपट्टिबाट कपाल ताने; कान्छी आइया भनेर कराई । अनि कनक पनि जोनी र इन्द्रानीको माझमा खुम्चेर उभिए । २०२९.०१.१० : चिडियाखाना, जावलाखेल)