१, विश्वको सबैभन्दा पुरानो धर्म हिन्दु धर्म हो
हिन्दू धर्म को उत्पति १० हजार वर्षअघि भएको हो ।थाहा भएसम्म सबैभन्दा पूरानो धर्म हो जसका कारण यसलाई सनातन धर्म पनि भनिँदै आएको छ । यसका साहित्यिक कृतिहरुलाई इसा पूर्व ७ हजार भन्दा अघि रचिएको मानिन्छ । वास्तवमा सनातन धर्म पछि गएर हिन्दु धर्म भनिन थालियो ।

२, तेश्रो ठूलो धर्म
इसाई धर्म र मुस्लिम धर्मपछिको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू धर्मलाई मानिन्छ । विश्वभरि १४ प्रतिशत मानिसहरु हिन्दू धर्मावलम्बी रहेका छन् । भारतवर्षको देशहरुमा वाहुल्यता रहेको यस धर्म अहिले विश्वका हरेक कुना अनि कन्दराहरुमा पुगेको छ । अष्ट्रेलीया, अमेरिका, बेलायत लगायतका देशहरुमा पनि अहिले तिब्र मन्दिरहरुको निर्माण अनि प्रवचनहरु बढिरहेको पाइन्छ ।

३, विश्वको सबैभन्दा ठूलो मन्दिर कहाँ छ ?
संसारको सबैभन्दा ठूलो मन्दिर भारतमा या नेपालमा होइन, कम्बोडियाको अंगकोरमा पर्दछ ।

४, लैगींक समानता
हिन्दू धर्ममा, महिला र पुरुष दुवैलाई समान मानिन्छ । महिलालाई पनि भगवतीको रुपमा पूजा गर्ने चलन हुन्छ, जुन यस धर्मको मुख्य विशेषता पनि हो ।

५, हिन्दु धर्मको बैज्ञानीक अनि जीवनपयोगी कुराहरु
योगा, प्रणायाम, ज्योतिषशास्त्र, अंकशास्त्र, हस्तरेखा विज्ञान तथा वास्तुशास्त्र जस्ता विज्ञान तथा शास्त्रहरु हिन्दू संस्कृति तथा जीवनपद्धतिबाट उत्पति भएका हुन् ।

६, यसको उत्पती
नेपालको उत्पति हिन्दू ऋषिमुनीले गरेका हुन् भन्ने मिथ्य रहेको छ । ऋषिमुनीलाई ज्ञानका घोतक अनि अध्ययन र शोधका खानीका रुपमा मानिन्छ तसर्थ हिन्दु दर्शन र धर्ममा प्रशस्त ज्ञान अनि बिज्ञान रहेको पाइएको छ ।

७, वास्तुकला
हिन्दू धर्ममा आधारित मन्दिरहरुको वास्तुकला आकर्षक सज्जावट मात्र होइनन्, ऊर्जाको केन्द्र पनि हुन् र विशेष वैज्ञानिक महत्व राख्दछन् भन्ने कुरा प्रमाणित भइसकेको छ । मन्दिर निर्माणमा प्रयोग हुने फलामदेखि निर्माणको ढाँचासम्मले पनि सकारात्मक ऊर्जा संचारित गर्दछ भन्ने कुरा प्रमाणित भइसकेको छ ।

८, मुलभूत धार्मिक उदेश्यहरु
आदर्श हिन्दू धर्मको चार मुख्य उद्देश्यहरु धर्म, अर्थ, कर्म तथा मोक्ष हुन् ।

९, कर्म
“कर्म” शब्द राम्रो वा नराम्रो काम भन्ने अर्थ बुझाउने हिन्दू अवधारणाबाट आएको शब्द हो ।

१०, बौद्ध धर्मको उद्भव
बौद्ध धर्मको उद्भव हिन्दू धर्मबाटै भएको मान्ने गरिन्छ । हिन्दू धर्मको विकल्पको रुपमा बौद्ध धर्मको सुरुवात भएको हो भन्ने मान्नेहरु पनि छन् । बौद्ध धर्म भारतबाट प्रचारित हुँदै एसियाभर पुगेको थियो ।

११, विश्व जनसख्याँमा हिन्दु अनुपात
विश्वमा हरेक सात मानिसमध्ये एक हिन्दू भारतीय नागरिक पर्दछन् ।

१२, विश्वप्रसिद्ध ब्यक्तिहरु
विश्वको प्रख्यात फोन कम्पनीका संस्थापक स्टिभ जब्स्ले फेसबुकका संस्थापक मार्क जुर्कबर्गलाई आन्तरिक शान्ति तथा आधात्यमिकता प्राप्तिका लागि भारतको उत्तराखण्डमा रहेको कैँची धाम मन्दिर घुम्न जान सुझाव दिएका थिए ।

१३, हिन्दू धर्मका संस्थापक
हिन्दू धर्मका संस्थापकको यकिन छैन । हिन्दू शब्दको उद्गम “सिन्धु खोला”बाट भएको मानिन्छ । यस धर्मलाई जनाउने वास्तविक शब्द भने होइन । यसको वास्तविक नाम सनातन धर्म नै हो, जसको अर्थ “अनन्त धर्म” वा “अनन्त सत्य” हो भन्ने गरिन्छ ।
१४, धार्मिक संरचना
संसारको सबैभन्दा मूल्यवान धार्मिक संरचना भारतको केरलाको पद्यमनाभास्वामी मन्दिरलाई मानिन्छ । यो मन्दिरमा रहेको अत्याधिक बहुमूल्य आभूषणसहितको यस मन्दिरको सम्पत्तिको मूल्य २२ खर्ब ३० करोड रहेको छ । भारतमा मात्र, १ लाख ८ हजार स्वीकृत मन्दिरहरु रहेका छन् ।

१५, कुम्भमेला
१२ वर्षमा एक पटक मात्र हुने हिन्दूहरुको पर्व, “कुम्भमेला”लाई संसारकै सबैभन्दा ठूलो मानव भेलाको पर्वको रुपमा चिनिन्छ भने हिन्दू धर्मको कामसूत्रको ग्रन्थमा आधारित किताब संसारमा सबैभन्दा बढी विक्रि हुने किताबमध्ये एक हो ।

१६, महिलाहरुले लगाउने वस्त्र
नेपाल र भारतमा महिलाहरुले लगाउने वस्त्र, सारीको उत्पति इसा पूर्व २००० वर्ष अघिबाट नै सिंधु उपत्यकाबाट भएको हो ।

१७, हिन्दू धर्मका प्रभाव
हिन्दू धर्मका केही प्रभाव तथा अवधारणाहरु शिख धर्म तथा जैन धर्ममा पनि रहेको छ । १०८ लाई हिन्दू धर्ममा पवित्र अंक मानिन्छ । यही अंक बौद्ध, शिख तथा जैन धर्ममा पनि पवित्र मानिन्छ ।

१८, संसारकै सबैभन्दा पुरानो किताब
ऋगवेदलाई थाहा भएको मध्ये संसारकै सबैभन्दा पुरानो किताब मानिन्छ र यसको अस्तित्व इसा पूर्व ७००० वर्ष अघिबाट रहेको बताइन्छ ।

१९, वेद तथा हिन्दू धर्मका पाठहरु
वेद तथा हिन्दू धर्मका अन्य पाठहरु हजारौँ वर्षसम्म बिना कुनै कागज संरक्षित गरिएको थियो । यी पाठहरु एक पुस्ताबाट अर्को पुस्तामा मन्त्रोच्चारण र स्मृतिको सहयोगमा हस्तान्तरित हुन्थे ।

२०, वास्तु
सिंगापुर हिन्दू धर्मको वास्तुको आधारमा निर्माण भएको सहर हो । यसलाई संसारभरका आधुनिक वास्तुनिर्माताले प्रशंसा गर्ने गर्दछन् भने यही रेखाचित्रको अनुसरण गर्ने मानिसहरु पनि छन् । प्रस्तुत लेख इतिहास तथा पुरातन ज्ञान अध्ययनका उत्साही रमेश थापाद्वारा लिखित लेखको अनुवाद हो ।